Je hebt de site van Topvijver gevonden, prima! Op onze site lees je, hoe je ook van jouw vijver een topvijver kunt maken. Op deze pagina vind je samenvattingen van een groot aantal artikelen op onze site. Je kunt vervolgens eenvoudig doorklikken naar het betreffende artikel. Voor de navigatie kun je ook gebruik maken van het menu in de bovenbalk of de kolom aan de rechterzijde van de pagina.

We wensen je veel plezier op onze site!

VIJVERS

Soorten vijvers

Vijvers zijn er in diverse soorten en maten. Bijvoorbeeld een kleine bak met een waterlelie op een balkon, maar ook een grote zwemvijver met een plantenfilter. Hoewel deze vijvers qua uiterlijk en formaat veel verschillen, zijn er ook belangrijke overeenkomsten. In alle vijvers spelen zich onder water dezelfde biologische processen af. Deze processen bepalen bijvoorbeeld of de vijver helder blijft of troebel wordt, en of de waterplanten goed of slecht groeien.

Ontwerpen van vijvers

Voor alle vijvers geldt, dat een goed ontwerp zichzelf terugverdient in de vorm van een mooie vijver. In een vijver met ontwerpfouten zullen allerhande problemen de kop opsteken. Denk aan algen, zuurstofplanten die niet groeien of vissen die doodgaan.
Op de pagina vijverontwerp vindt u een groot aantal tips die helpen bij het maken van een goed ontwerp voor een nieuwe vijver.

Formele vijvers

Een formele vijver is een vijver waarbij de overgang tussen water en land abrupt is. Er is dus geen sprake van een zone met oeverbeplanting. Formele vijvers zijn meestal strakke vijvers, met rechte hoeken en een duidelijke vijverrand. Dit type vijver wordt het meest toegepast in Nederland en België. Voordeel van een formele vijver is dat deze goed is in te passen in een relatief kleine tuin.
Op de pagina formele-strakke vijvers leest u meer over dit type vijver.

Formele strakker vijver — Bij een formele vijver is de overgang van water naar land abrupt. De vijver op de afbeelding heeft een strakke, stenen randafwerking. Deze vijver is verhoogd, de vijverrand is enkele tientallen centimeters opgemetseld. Dit geeft een extra dimensie aan de vijver en de tuin.

Natuurlijke vijvers

Bij een natuurlijke vijver is de overgang tussen water en land geleidelijk, meestal door een zonde met oeverbeplanting (moerasplanten). Een natuurlijke vijver lijkt daarmee op een waterpartij die je in de vrije natuur kunt aantreffen. Om een natuurlijke vijver goed te doen uitkomen, moet deze niet te klein gekozen worden. Daarmee is dit type vijver minder geschikt voor een kleine tuin.
Op de pagina natuurlijke vijvers leest u meer over dit type vijver.

Zwemvijvers

Een zwemvijver is een vijver die een dubbele functie heeft: behalve dat de tuin verfraaid wordt met een vijver, kan er ook gezwommen worden in de vijver. Dit stelt natuurlijk wel eisen aan de omvang en de diepte van de vijver. Een zwemvijver zal al snel 75.000 liter inhoud moeten hebben. Vaak wordt er een apart waterplantengedeelte bij de zwemvijver gemaakt, zodat het zwemgedeelte vrij kan blijven van waterplanten.
Op de pagina Zwemvijvers leest u meer over dit type vijver.

VIJVER INRICHTEN

Vijverinrichting

In dit deel van de website bekijken we, hoe een vijver het beste ingericht kan worden. Het doel hierbij is een gezonde vijver te krijgen met helder vijverwater, waarbij we zo min mogelijk ingrijpen in de natuurlijke processen. Op deze pagina vindt u een overzicht van alles wat een rol speelt bij een heldere vijver. We zullen zien dat de hoofdrol gespeeld wordt door water, zuurstofplanten, mineralen, voedingszouten en bacteriën. Voor de vijvervissen is er een bijrol.

Vijverwater

Dat er water in de vijver zit, lijkt vanzelfsprekend. Wanneer we het water in een gezonde, heldere vijver echter onderzoeken blijkt al snel dat dit niet alleen bestaat uit H2O. Goed vijverwater is rijk aan mineralen zoals calcium en magnesium. De hoeveelheid mineralen in water wordt uitgedrukt in de waterhardheid. Voor een heldere vijver is water met een hoge hardheid nodig. Regenwater bevat vrijwel geen mineralen en ook een groot deel van het leidingwater in Nederland en België is te zacht om als vijverwater te kunnen dienen. Wanneer we met zulk water een vijver willen vullen, zullen we eerst de hardheid ervan op peil moeten brengen. Dit kan door het vijverwater te behandelen met GH-Extra.

Op de pagina Vijverwater gaan we dieper op dit onderwerp in.

Zuurstofplanten

Zuurstofplanten onderscheiden zich van andere (water)planten doordat ze geheel onder water groeien. Deze planten nemen hierbij voedingsstoffen op uit de vijver. Deze voedingsstoffen bestaan uit koolzuur (CO2) en de mineralen in het vijverwater. Zuurstofplanten produceren tegelijkertijd zuurstof, die weer afgegeven wordt aan het vijverwater. Bacteriën en vissen in de vijver verbruiken deze zuurstof.
Wanneer zuurstofplanten niet alle voedingsstoffen uit het water opnemen, zal het restant gebruikt worden door algen (draadalgen of zweefalgen). De vijver kan dan groen en troebel worden. Voldoende groeiende zuurstofplanten zijn daarom noodzakelijk voor een heldere vijver.

Op de pagina Waterplanten vindt u meer informatie over zuurstofplanten en overige waterplanten.

Mineralen en voedingszouten

Hierboven hebben we gezien dat groeiende zuurstofplanten onmisbaar zijn voor een heldere vijver. Deze planten hebben voor hun groei mineralen ofwel voedingszouten nodig. Dit zijn kalkachtige stoffen die opgelost zijn in het vijverwater. Zonder deze stoffen kunnen de zuurstofplanten niet groeien.
Behalve voedingszouten hebben zuurstofplanten ook koolzuur (CO2) nodig voor hun groei. Koolzuur kan los voorkomen in water, maar kan zich ook hechten aan de mineralen in het vijverwater. Het gehalte aan vrij koolzuur varieert van uur tot uur, maar de hoeveelheid koolzuur die zich aan de mineralen hecht is veel stabieler. Voldoende mineralen in de vijver dienen dus niet alleen als voedingszouten voor de zuurstofplanten, maar zorgen ook voor een voldoende voorraad koolzuur in het vijverwater. Dit wordt ook wel het bufferend vermogen genoemd.

Onder invloed van regen loopt de hoeveelheid mineralen in elke vijver geleidelijk terug. Om te zorgen dat de waterhardheid op peil blijft, is het van belang de voorraad mineralen regelmatig aan te vullen. Dit kan gedaan worden door de vijver te behandelen met Mineral Clay.

Op de pagina Groei zuurstofplanten verbeteren leest u meer over het belang van een goede waterhardheid in de vijver.

Helder water is hard water — Wanneer het vijverwater voldoende mineralen (voedingszouten) bevat, zullen de zuurstofplanten in de vijver goed groeien. Gevolg is, dat de vijver helder blijft. De vijver op de afbeelding heeft een goede waterhardheid.

Bacteriën

Bacteriën in de vijver zijn niet zichtbaar, maar ze spelen wel een heel belangrijke rol. Zij produceren namelijk het koolzuur voor de zuurstofplanten. Bacteriën breken organisch afval in de vijver af. Hiervoor gebruiken ze de zuurstof, die geproduceerd wordt door de zuurstofplanten. In een gezonde vijver voorzien bacteriën en zuurstofplanten dus in elkaars behoefte: bacteriën produceren koolzuur voor de zuurstofplanten; zuurstofplanten produceren zuurstof voor de bacteriën. Dit noemen we de biologische kringloop in de vijver.
Een goede bacteriegroei in de vijver wordt gestimuleerd door de vijver of het filter te enten met Pond Biotics.

De pagina Bacteriën gaat dieper in op dit onderwerp.

bacteriën vijver vijverfilter — In een vijver of vijverfilter moet een voldoende grote bacteriekolonie groeien. Een bacteriekolonie bestaat uit nitrificerende bacteriën, die afvalstoffen uit de vijver afbreken en hierbij koolzuur (CO2) aan het vijverwater afgeven. Zuurstofplanten in de vijver hebben deze koolzuur nodig voor hun groei. In een vijver met te weinig bacteriën zullen de zuurstofplanten niet goed groeien.

Vijvervissen

Een vijver zonder vissen kan probleemloos helder blijven. Vissen spelen dan ook nauwelijks een rol in de biologische kringloop. Dit neemt natuurlijk niet weg dat vissen een vijver levendig maken en leuk zijn om naar te kijken. Daarnaast voorkomen vissen overlast door muggen, omdat ze muggenlarven in de vijver opeten.

Op de pagina Vijvervissen passeert een groot aantal vissoorten de revue.

vissen vijver — *Vissen verlevendigen de vijver.*

VIJVERMATERIEEL

Vijverpomp en vijverfilter

In de meest simpele vorm is een vijver een bak gevuld met water. In veel gevallen is het echter nodig de vijver te voorzien van een pomp en een filter. Een vijverpomp zorgt voor watercirculatie en kan water naar bijvoorbeeld het vijverfilter pompen. Dit filter zorgt op zijn beurt weer voor voldoende bacteriegroei in de vijver en een versnelde afbraak van allerlei biologisch afval.
In dit gedeelte van de website kijken we naar vijverpompen en filters (biologische filters en UVC-filters). Hoe is de werking, wat is het nut en wat is wel en niet nodig voor een heldere vijver?

Vijverpomp

Een vijverpomp zorgt ervoor dat water in of rondom de vijver verplaatst kan worden. Dit kan bijvoorbeeld nodig zijn om een filter van water te voorzien of een waterval te laten stromen. Over het algemeen geldt, dat een vijver met water-circulatie gezonder en helderder is.

De capaciteit van een vijverpomp moet afgestemd worden op de vijverinhoud. Daarnaast moet rekening gehouden worden met het wel of niet aanwezig zijn van een vijver-filter, waterval, beekloop enzovoort.

Op de pagina Vijverpompen leest u meer over de keuze van een goede pomp.

Biologisch filter

Een biologisch vijverfilter bestaat uit een bak, waarin poreus filter-materiaal is opgenomen zoals schuimrubber of lavastenen. Een vijverpomp pompt het vijverwater door deze bak. Allerhande afvaldeeltjes uit de vijver blijven achter in het filter-materiaal. Hierdoor zullen er bacteriën gaan groeien in het filter-materiaal. Deze bacteriën produceren koolzuur (CO2), dat weer opgenomen wordt door het langs-stromende vijverwater.
Een biologisch filter heeft dus twee functies: het uit het water filteren van kleine afvaldeeltjes en het huisvesten van een bacterie-kolonie voor de vijver.

Op de pagina biologische filters leest u meer over de werking en installatie van een biologisch vijverfilter.

biologisch filter vijver — *Biologisch vijverfilter met filter-materiaal. In het filter-materiaal groeit de bacterie-kolonie die de vijver van koolzuur (CO2) voorziet.*

UVC-filter

Een UVC-filter, ook wel aangeduid als een UV-filter of UV-lamp, werkt compleet anders dan een biologisch filter. In een UVC-filter wordt het vijverwater langs een speciale lamp geleid, die UV-licht afgeeft. Dit licht doodt de zweefalgen in het water, waardoor de vijver helder blijft.
UVC-filters zijn vooral bedoeld voor vijvers die niet op een natuurlijke wijze helder kunnen blijven.

Op de pagina UVC-filters leest u meer over de werking en installatie van een UVC-vijverfilter.

UVC-filter vijver — *In een UVC-filter (UV-filter, UV-lamp) wordt het vijverwater langs een speciale lamp geleid. De UV-straling van deze lamp doodt de zweefalgen in het vijverwater.*

VIJVERPROBLEMEN OPLOSSEN

In dit deel van de website kijken we naar allerhande kwaaltjes en problemen waar een vijver mee te maken kan krijgen. We laten zijn hoe vijverproblemen herkend kunnen worden en geven voor deze problemen duidelijke stap-voor-stap oplossingen.

Biologische kringloop vijver

In elke vijver vindt een biologische kringloop plaats. Deze ziet er in een gezonde, heldere vijver als volgt uit:

Zuurstofplanten
– verbruiken: koolzuur en voedingszouten (mineralen)
– produceren: zuurstof

Vijverwater
– bevat: mineralen (voedingszouten), koolzuur, zuurstof

Bacteriën
– verbruiken: zuurstof
– produceren: koolzuur

Wanneer er in de vijver een probleem optreedt, betekent dit altijd dat deze kringloop ergens verstoord is.

Hieronder bespreken we de drie meest voorkomende vijverproblemen, die alle drie veroorzaakt worden door een verstoring van bovengenoemde kringloop.

De zuurstofplanten in de vijver groeien slecht

Als de zuurstofplanten in de vijver slecht groeien of doodgaan, betekent dit dat er in de vijver een tekort is aan koolzuur (CO2) of mineralen. Dit zijn immers de zaken die zuurstofplanten nodig hebben voor hun groei.

Een slechte groei van zuurstofplanten is vaak te wijten aan een gebrek aan mineralen (voedingszouten). De regen die in de vijver valt, bevat geen mineralen. Hierdoor loopt de waterhardheid van elke vijver terug en gaan de zuurstofplanten in de vijver op den duur minder goed groeien. Dit kan eenvoudig verholpen worden door extra voedingszouten aan de vijver toe te voegen. Mineral Clay, GH-Extra en KH-Extra zijn hiervoor geschikte middelen.

Op de pagina Slechte groei van zuurstofplanten gaan we dieper op dit probleem in.

plantengroei vijver verbeteren — *Vijver met goede groei van zuurstofplanten.*

De vijver heeft last van draadalgen

Groei van draadalgen in de vijver wijst erop, dat de zuurstofplanten niet alle voedingsstoffen uit het water kunnen opnemen. De voedingsstoffen die achterblijven, leiden tot groei van draadalgen.

Nu is het zo, dat het in de praktijk heel lastig is om de hoeveelheid zuurstofplanten precies af te stemmen op het voedselaanbod in de vijver. Daarom komt in bijna elke vijver wel eens draadalg voor. Het vervelende van draadalg is, dat het zeer snel groeit en de zuurstofplanten kan gaan overwoekeren. Het is daarom belangrijk om bij beginnende draadalg de vijver direct te behandelen. Dit voorkomt, dat de draadalgen een heuse plaag gaan vormen.

Draadalgen bestrijden moet altijd langs drie kanten plaatsvinden:
– doden van de aanwezige algen
– doden van de aanwezige algsporen
– verhogen van de waterhardheid

Veel algbestrijders doden alleen de aanwezige draadalgen. Dit houdt in, dat de algen weer vrij snel terug zullen keren. Draadalg-in-één is een product dat draadalgen op alle drie genoemde wijzen bestrijdt.

Meer informatie over draadalg verwijderen vindt u op de pagina Draadalgen bestrijden.

De vijver heeft last van zweefalgen: het water is groen en troebel

Zweefalgen zijn de veroorzakers van groen en troebel vijverwater. Zweefalgen zijn eencellige plantjes die zich snel kunnen vermenigvuldigen, zeker bij hogere watertemperaturen. Zweefalg is een vervelend vijverprobleem, omdat het vaak hardnekkig blijkt.

Een succesvolle behandeling tegen zweefalgen bestaat uit drie stappen:
– doden van de aanwezige algen
– verhogen van de waterhardheid
– plaatsen van nieuwe of extra zuurstofplanten / drijfplanten in de vijver

Veel middelen tegen zweefalgen beperken zich tot de eerste stap. Het gevolg is, dat het resultaat dat bereikt wordt maar van korte duur is. Met Zweefalg-in-één zet u de eerste twee van de drie stappen. Door daarnaast extra zuurstofplanten in de vijver te plaatsen, is de kans op een blijvend resultaat (heldere vijver) veel groter.

Meer informatie over het bestrijden van zweefalgen / groen en troebel vijverwater bestrijden vindt u op de pagina Zweefalgen bestrijden.

groene vijver zweefalgen — Vijver met zweefalgen. Het water is groen en ondoorzichtig geworden, waardoor bijna niet meer te zien is wat zich onder water afspeelt. Bestrijden van zweefalgen moet volgens een vast stappenplan plaatsvinden, waarbij de biologische kringloop in de vijver hersteld wordt.